Przedpoście
Tajemnica Odkupienia
Ośrodkiem drugiej części roku kościelnego jest śmierć i zwycięstwo Chrystusa, nazywane przez chrześcijan przejściem, czyli Paschą Chrystusa. Tego zwycięskiego przejścia przez śmierć dokonał Chrystus dla naszego zbawienia. Wysłużył nam łaskę do pokonania szatana, świata i naszych namiętności oraz udział w życiu Bożym i wejście do chwały wiecznej. Obchód Zmartwychwstania Pańskiego, który jest główną uroczystością roku kościelnego, poprzedza długie, trójstopniowe przygotowanie: Przedpoście, Wielki Post i Okres Męki Pańskiej. Po święcie następuje 50-dniowy Okres świąteczny, który przechodzi w dłuższe dziękczynne przeżywanie otrzymanych darów w Okresie po Zesłaniu Ducha Świętego. Przyswojenie owoców ofiary Chrystusa wymaga naszej współpracy. Mamy razem z Chrystusem walczyć i cierpieć, aby osiągnąć chwałę zmartwychwstania.
Przedpoście, czyli okres Siedemdziesiątnicy
Z całego serca błagamy Twój majestat, abyś tak wygubił nasze wewnętrzne wady, jak zniszczyłeś naszego śmiertelnego wroga. Ty, który otaczasz nas opieką, nie pozwól, abyśmy jęczeli w niewoli wewnętrznej. Spraw, abyśmy zawsze unikali zła i miłowali wszystko co sprawiedliwe. (Ze starożytnej prefacji)
Z głębi upadku
Przyczyną, dla której potrzebujemy Odkupienia, są grzechy: grzech pierworodny i wynikające zeń grzechy osobiste. Źródłem zła zalewającego świat jest grzech pierworodny, bunt pierwszego człowieka, który świadomie i dobrowolnie odwrócił się od Boga. Grzech pierworodny pociągnął opłakane skutki dla rodu ludzkiego. «Przez jednego człowieka wszedł grzech na ten świat, a przez grzech śmierć, i tak na wszystkich ludzi śmierć przeszła» (Rz 5:12). Natura ludzka, którą obecnie nosimy, nie jest taka, jaką posiadał Adam przed grzechem. Jest ona zraniona przez grzech pierworodny i obciążona skłonnością do złego. Grzechy sprowadzają na ludzkość rozmaite nieszczęścia doczesne: cierpienia, choroby, wojny i śmierć.
Nadzieja w łasce Bożej
Wszyscy doświadczamy opłakanych skutków grzechu i wszyscy musimy powtarzać za św. Pawłem: Widzę inne prawo w członkach moich, sprzeczne z prawem umysłu mego, poddające mię w niewolę pod prawo grzechu. Nieszczęsny ja człowiek! Któż mię wyzwoli z ciała tej śmierci? Łaska Boża przez Jezusa Chrystusa Pana naszego» (Rz 7:23- 25). Łaska leczy rany zadane naszej naturze przez grzech Adama. W okresie Przedpościa czyta się w brewiarzu opis grzechu pierworodnego, potopu i powołania Abrahama. Patriarchowie to biblijne typy Zbawiciela, który w przeciwieństwie do Adama przyniósł nam łaskę i zbawienie, a podobnie jak Noe uratował nas z potopu zła i podobnie jak Abraham zawarł nowe przymierze między ludzkością i Bogiem. Opuść twój kraj Abrahamowi polecił Bóg opuścić kraj oddany bałwochwalstwu i wyruszyć do Ziemi Obiecanej. Nas wzywa do współpracy z łaską. Mamy opuścić grzeszne przywiązania oraz rozpraszające rozrywki i wytężyć swoje siły duchowe, aby opanować namiętności. Łaska wspiera nasze siły, ale nie uwalnia nas od walki duchowej o wewnętrzną wolność.
Zapusty
Liturgia Przedpościa ukształtowała się za czasów św. Grzegorza Wielkiego (zm. 604) już po ustaleniu się Wielkiego Postu. Stanowi ono rodzaj przedsionka do okresu pokuty. Niedziele Przedpościa nazywają się: Siedemdziesiątnica, Sześćdziesiątnica i Pięćdziesiątnica, gdyż wypadają w siódmym, szóstym i piątym dziesiątku dni przed Wielkanocą. W Polsce powstały inne nazwy tych niedziel: Starozapustna, Mięsopustna i Zapustna, ponieważ dawniej w tym czasie zachowywano łagodniejszy post, odzwyczajając się stopniowo od pewnych pokarmów.
Czytanie Pisma Świętego
W okresie Przedpościa poleca się czytać Księgę Rodzaju.
Przepisy obrzędowe
- Niedziele Przedpościa są 2 klasy.
- Od Niedzieli Siedemdziesiątnicy opuszcza się radosny okrzyk Alleluja. We Mszy św. Alleluja, które następuje po graduale w niedziele i święta, zastępuje traktus.
- W dni powszednie wolne od świąt odprawia się Mszę z ostatniej niedzieli bez Credo i bez traktusa z prefacją zwykłą.
- W okresie Przedpościa wolno grać na organach, zakazana jest jednak gra na innych instrumentach.